İnsicam

Sayı 27

Dergimiz İnsicam’ın Mayıs ayı dosyasını evliliğe, aileye ayırdık. Çeşitli açılardan evliliği, evlilik kurumunun taraflarını, aile kurumunu, aile bireylerini, aile problemlerini, kadın erkek ilişkilerini ele almaya, bunları anlamaya, anlamlandırmaya çalıştık.

Kerîm olanın adıyla.

Yirmi birinci yüzyıl, ileride, insanın, ailenin ve toplumun çözüldüğü, çözündüğü, dağıldığı bir zaman olarak anılacak. Bunca eğitimin, bunca iletişimin olduğu bir dönemde ailenin ve toplumun çökmesi, gelecek nesiller tarafından çok kolay anlamlandırılamayacak. Dünyanın bugünkü imkânları, önceki yüzyıllarla mukayese edilemeyecek derecede çeşitli, geniş, güçlü ve büyük. Buna rağmen insanlık devasa problemlerin içinde debelenip duruyor.

İnsan krizi gittikçe derinleşiyor. Bu kriz kendini en çok ailede gösteriyor. Türkiye gibi aile yapısı güçlü ülkeler bile artık dayanılmaz sorunların içinde yüzüyor. Gençler evlenmeyi erteliyor, ertelenen evlilikler daha sonra bir türlü geçekleşmiyor, gerçekleşemiyor.  Evlenenler, evliliklerini sürdüremiyor. Alışık olmadığımız, daha önce görmediğimiz bir hayat tarzı toplumumuzu biteviye kemiriyor.

Sohbetlerin, meclislerin vazgeçilmez konularının başında evlilikler, evlenememeler, ailevi meseleler, boşanmalar geliyor. Gün geçmiyor ki evlilik ve aile hakkında bir toplantı, bir program, bir etkinlik düzenlenmesin. Dergimiz İnsicam’ın Mayıs ayı dosyasını evliliğe, aileye ayırdık. Çeşitli açılardan evliliği, evlilik kurumunun taraflarını, aile kurumunu, aile bireylerini, aile problemlerini, kadın erkek ilişkilerini ele almaya, bunları anlamaya, anlamlandırmaya çalıştık.

İÇİNDEKİLER

İnsan Dediğin Bir Nefes Bin Kafes

Hepimiz içimizde bir benlik kafesi taşıyoruz. Ama küçük ama büyük, bu kafesten azade bir fani yok. Ben de yok diyenlere aldırma, onların kendisi koca bir kafese dönüşmüşler de farkında değiller. Mehmet BULAYIR Uzaktan baktığında herkesi özgür sanırsın. Bir yol tutturmuş yürümektedirler nasılsa, kimi yaya, kimi dört teker üzerinde, kimisi gökyüzünde süzülür kendi özel uçağıyla; en […]

Hoş Geldin Bahar Gelin

Sen sanıyor musun ki ey bahar, geldiğinde sadece gönlümüzü şen eyleyip, avutuyorsun? Senin gelişin bize, düştüğümüz yerden yeniden kalkıp yürüyebilmeyi, her türlü güçlüğe rağmen ayakta kalabilmeyi hatırlatıyor. Öznur GÖRÜR KISAR    Hoş geldin bahar.    Bu sefer seni her zamankinden çok bekledik, gelmeni çok istedik. Yeşilin her tonu ile, toz pembe çiçeklerin ve içimizi sıcacık […]

Kırk Kandil -23-

Ebu Ubeyde ibn Cerrah: Ümmetin Emini Hz. Ebû Bekir de Ebu Ubeyde’yi ekonomik konularda değerlendirmiş sonra da askeri alanlarda kendisinden yararlanmıştır. Başarılı askeri harekatlar gerçekleştiren Ebu Ubeyde Şam fetihlerinin yolunu diğer İslam ordularıyla beraber açtı. Rıza SAVAŞ Prof. Dr., Dokuz Eylül Üni. İlahiyat Fak. Emekli Öğretim Üyesi Teslimiyet, güvenilirlik, cesaret, fedakârlık ve cihad dendiğinde akla […]

İnci Mercan Gerdanlığı -23-

Ukbe İbn Amir (R.A.) Hz. Peygamber döneminde gazvelere iştirak etti ve zekât toplama göreviyle çeşitli kabilelere gönderildi. Resûl-i Ekrem’in vefatından sonra da fetihlere katıldı. Dımaşk’ın fethedildiği haberini Medine’de olan Hz. Ömer’e müjdelemek için gönderildi. Mısır’ı fetheden Müslüman ordunun komutanlarındandı. Mısır valiliği yaptı. Ebû Eyyûb el-Ensari ile birlikte İstanbul kuşatmasına katıldı. Ahmet POÇANOĞLU Emekli Konya İl […]

İnsan Eksiktir, Aşk Tamam Eder

Önce aşka sonra bu zırhlara sahip olmayan kişi çöl yolculuğuna çıkmasın, diyor Âşık Hüdai. Yoksa çöl incinir ki, çöl hayattır. Hayatın sahibi incinir. Sonra ve nihayet hem kendi incinir hem de Leyla’yı incitir. Bunun adı aşk değil. Derviş Çelebi Bekle dost kapısın sadık kul isen Gönüller tamir et ehl-i dil isen Sevda çölünde Mecnun değilsen […]

Âşık Olamayanlar Radyosu

Ne diyordum, sıradaki şarkı bana geldi bu kez ama sol çaprazdan gördüğüm o ellerden bahsediyordum evet. Tüm çocukluğumu avucuna sığdırabilecek ve tüm yaşlılığımı okuyabilecek kadar büyük ellerden bahsediyorum. Büyük dediysem, elbette naif, ellerinden belli olur bir kadın! El başka bir metafor, gözümüzle gördüğümüzün ötesinde. Ah Arif ah, yüreği çörek gibi pişen adamsın da sus işte, […]

Namlunun Ucundaki Maşuk

Misafirin evi talan etmeden sahibine teslim etmesi kadar, gönül evine emanetçi olmuş âşığın da kalbin sahibi hatırına misafirine gönül mülkünü talan ettirmemesi gerekmez mi? Şehnaz FINDIK “Kalp için ötekinin (maşukun) anlamı nedir? Kalp ötekine kavuştuğunda yoksa kendisi ile mi buluşmuş oluyor? Maşuk, yoksa kalbin bizzat kendisi haline mi geliyor? Kalp, maşuka bir misafirhane mi oluyor? […]

Diğer Yarımız

Bağımlılığın değil bağlılığın öncelendiği ilişkilerde mahrem alanlar vardır. Kişinin yargılanmadığı ve bütün evsafından arınıp yalnızca kendisi ile kaldığı bu mahrem alanlara müsaade edilmesi tarafların bütünleşmesine imkân sağlayacaktır. Sıhhatli ilişkilerde taraflar birbirlerini köreltmezler. Birbirlerini zelil değil aziz kılma derdindedirler. Mustafa ESER İnsan ömrüne bir isim vermek gerekseydi, ona, arayış denebilirdi galiba. Bulmak için aramayı kastetmiyorum. Bizzat […]

Temeli Cennette Atılan İlk Müessese: Aile

Yarattığı kulun durumunu bilen Allah, onu cennette bu yalnızlık duygusundan kurtararak huzur bulacağı diğer yarısı Havva’yı yaratır. Artık insan cennette olduğunu daha iyi fark eder. Yalnızken tatmadığı bir huzur, artık diğer cinsiyle birlikte ikram edilmiştir. Mülayim Sadık Kul Aile, temeli cennette atılan, serencamı insanın serüveniyle birlikte başlamış, yeryüzündeki en eski müessese. Kuruluş yeri cennet ve […]

Ailenin Temeli

Evet insan, hayatını sürdürebilmek için asgari seviyede de olsa bazı gıdalar almak zorundadır. Bu, her insana farzdır. Kendisine verilen beden emanetini, ancak böyle koruyabilir çünkü. Vücudun hareket edebilmesi, varlığını sürdürebilmesi için ihtiyaç duyduğu gıdalar için olmazsa olmaz şart, helâl olmadır. Mustafa ÖZEL Prof. Dr., FSMVÜ İslami İlimler Fak. Aile, insanlığın en eski kurumlarından biri. İlk […]

Aileyi Sevgi ve Rahmet Temeli Üzerine Kurmak

Sevgi, “canı cana değdirecek” bir iletişim dilidir. Diğer bir ifade ile “kalp kalbe iletişim”dir. Kur’an’da bize tanıtılan tüm peygamberler ve özellikle Yüce Resulümüz bu dili kullanabilmenin en güzel örneklerini sunmuşlardır. Ülfet GÖRGÜLÜ Prof. Dr., Hacı Bayram Veli Üni. İslami İlimler Fakültesi Yüce Kitabımız Kur’an-ı Kerim, aileyi iki önemli ve hayati duygunun üzerine inşa etmiştir: Meveddet […]

Toplumsal Dayanışmada Fert ve Aile

Kendini yalnız, arafta kalmış hissetmeyen fertlerin artması, sağlam ailelerin oluşturduğu güçlü toplumlarla mümkündür. Sevdegül ÇEKİÇ Afyonkarahisar Müftü Yardımcısı Bazı duyguları tanımlamak zordur. Anlamlandırıp dile dökmek de… Özellikle hayatımızın zorlandığımız anlarında yaşadığımız duygular bizi bir uçurumun kenarına da götürebilir, hayatta hiç tatmadığımız bir tevekkül deryasına da yelken açmamıza sebep olabilir. Tüm bunların ardından kendimizi arafta kalmış […]

Evlenmenin Şartları

İki tarafın birbirlerini iyi okuması (tanıması) bunun için birbirlerine fırsat ve mühlet vermesi lazımdır. Zira evlilik öncesi sözlü ya da nişanlı bireyler birbirlerini yeterince okuyabilme imkân ve becerisine sahip değildirler. Hüseyin AKIN Şair-Yazar (6’sı içinde, 6’sı dışında) DIŞINDAKİ ŞARTLAR: Hadesten Taharet: Kişi iffet ve şahsiyete yönelik her türlü kir, pas ve lekeden mümkün mertebe arınmış […]

Allah’ın Emri Peygamberin Kavli İle

İnsan, kulluğunun ifasını gerçekleştirmede, hayatın yükünü biriyle paylaşmaya ve huzurunun temini için bir yol arkadaşına ihtiyaç duyar. Hatice BALİN Uzm. Sosyolog Araf suresinin 189. ayetinde, ”Allah, sizi bir tek nefisten yaratan ve kendisi ile sükûnet bulsun diye eşini de ondan var edendir.” buyuruyor. Evlenecek çiftlerin temel taşı nikâh akdi ile gerçekleşir. Bu akid, eşlerin karşılıklı olarak birbirlerine […]

Evet Demeden Önce

Kişinin doğduğu evi, zihinsel, duygusal, bilişsel ve davranışsal analizler yaparak anlamlandırabilmesi, kuracağı yuvayı ayakta tutan kolonlar olacaktır. Fatma YILDIZ Uzm. Aile Danışmanı İnsan, kendisinden yola çıkar bir başkasına varmak için. Kendisini duyar öncelikle, bir başkasını duyabilmek için. Kendisiyle tanışmış olmanın halidir bir ötekiyle tanışıklığı sağlayan. Kendi yolunu inşa edememişse kişi henüz, kendisine ulaşamıyor, kendisiyle temas […]

Gençlerle Evlilik ve Eş Seçimi Üzerine Sohbetler

Hayatta hiçbir insan mükemmel değildir. Her insanın artıları olduğu gibi eksileri de mutlaka olacaktır. Önemli olan “kişilik sahibi, iyi ahlaklı” olması ve iyi-olumlu yönlerinin ağır basmasıdır. Selahaddin SEMİZ Uzm. Dr. “Yiğidim; işini bulan değil eşini bulan yol alır.” Fethi Gemuhluoğlu Mutlu ve huzurlu evlilik, doğru eş seçimi ile başlar. Eş seçiminin önemini belirtmek için söylenen […]

Sağlıklı Eşler Mutlu Aileler

Aileyi oluşturan bireylerin yaşamlarında farklı problemlerle karşılaşıp, bunların karşısında sorunlara çözüm odaklı yaklaşarak farkındalık geliştirmeleri ve birbirlerine yardımcı olmaları aileyi bir arada tutan bağdır. Tuğba ÖNCÜ Psikolog ve Uzm. Aile Danışmanı «Evlilik hayatı, en büyük okul demektir. Toplumdaki tüm kötülükler burada yok edilir. Tüm zararlı alışkanlıklar burada temizlenir.» (Madame Roland) Kişinin hem bireysel hem de […]

Japon Toplumu ve Evlilik: “Adil Bir Değerlendirme”

Bazı çevreler Japonya’daki bu durumu eleştirmekte, gençlerin sorumluluklarından kaçtığını ve günümüzde kadınların sabırsız olduğunu söylemektedir. Acaba durum sahiden böyle midir? Naoki Kayyım YAMAMOTO Dr., Marmara Üni. Türkiyat Enstitüsü Herkes mutlaka evlenmeli mi? İnsanlar evlilikle mutlu olabilir mi? Bunlar hiç eskimeyen sorulardır. Japonya’da evlenme oranı 2021 yılı itibariyle savaş sonrası dönemin en düşük seviyelerine geriledi ve […]

Batı’da Evlilik

İzdivaç, bir er kişinin ve bir hatun kişinin, bir ömrü birlikte geçirmek, hayatın hem güzel hem de ağır taraflarını ahenk içinde birlikte yaşamak üzere ahitleşmeleridir. Hayatın en önemli ortaklığıdır ve müşterekliğin devamı için karşılıklı anlayış ve idare edebilmek şarttır. Mucahid YILDIZ Evlilik, biz ona daha 20-30 yıl öncesine kadar izdivaç diyorduk, hayatımızın en önemli dönüm […]

Evlilikte Çağa Takılanlar (EÇT)

Çünkü bireyselliğin pompalandığı ve özgürlük alt metinlerinin dayatıldığı sosyal konjonktür, nesillerin kendi dışındaki bir şeyle ilgilenmesine fırsat vermiyor.  Oysa evlilik, benlerini koruyarak “biz” olma temelinde yatıyor. Sevde ÖZTÜRK İbn Haldun Üni. Sosyoloji Bölümü Öğrencisi Fark ettiniz mi, bayramların olmazsa olmazı teyzelerinden gelen “ne zaman evleneceksin guzum” soruları bile artık eskisi gibi ısrarcı değil. Hatta ebeveynler […]

Evlilik ve Eş Seçiminin İncelikleri Üzerine

Prof. Dr. Medaim Yanık ile Bir Söyleşi “Evliliğin başından itibaren de doğru bir insan olmak, sahici bir insan olmak, aldatmamak, zalim bir insan olmamak, kandırmamak, insan olmak gerekiyor ki birincil mesele olan karşılıklı pozitif bakış açısı oluşsun.” İNSİCAM İNSİCAM Kıymetli Hocam, eş seçiminde bazı önemli kriterler olduğunu söylüyorsunuz. Bilhassa kitaplarınızda bu konunun makul ölçülerini detaylandırıyorsunuz. […]

Cihan Aktaş ile “Evlilik” Üzerine

“Çiftler, biri diğerinin varlığında erimediği, iki ayrı kişilik kendi içinde gelişmeyi sürdürdüğü takdirde hayatiyetlerini koruyabilir, ortak bir dünya oluşturabilirler.” Mimar, gazeteci ve yazar Cihan Aktaş ile “Evlilik” üzerine konuştuk. İNSİCAM Size göre evlilik nedir hocam? Birbirine bir şekilde uygun kadın ve erkekleri aile kurmak üzere bir araya getiren bir sözleşme, bir yoldur evlilik. Çiftler böylelikle, […]

Soyadı “Küçük” Kendisi Büyük

Zaten, Raşit Hocamızla, Erzurum’dan bizim fakülteye geldikten sonra zaman zaman bir araya gelir, sohbet eder, çeşitli konulardaki tecrübelerinden istifade ederdik. Prof. Dr. Ahmet Turan ARSLAN FSMVÜ İslâmî İlimler Fakültesi             Yıllar önce dostumuz Prof. Dr. Muhammed Harb hakkında bir yazı istendiği zaman “Adı Harb Kendisi Sulh Olan Bir Kimse”[1] diye başlık atmıştım. Fakülteden değerli arkadaşımız […]

Bilginin Bilgisi Üzerine

Bilginin ideası veya amacı doğru bilgiye varmaktır. Her felsefenin doğruluk anlayışı farklıdır. Burada farklı felsefelerin doğruluk ölçütlerini açıklamaya girişmek bu yazının sınırlarını aşar. Ancak bir noktaya dikkat çekmek gerekir. İslam kültüründe ve inancında doğru bilgi, söz ile fiilin örtüşmesidir. Eğer söylenen bir söz, dilde varolan anlamında doğru olmakla birlikte, söyleyen kişi o doğruya uygun davranmıyorsa […]

Depremler ve Politik Yoksunluk

Bu açıklamalardan sonra şu soruyu gündeme getirmekte fayda var: Yıkıcı Kahramanmaraş depremlerinin üzerinden üç ay geçti ve biz deprem meselesini sahici bir biçimde tartışabildik mi? Hüseyin Nasrullah İNAN Kahramanmaraş merkezli yıkıcı depremlerin üzerinden üç ay geçmiş bulunuyor. Söz konusu felaket, peşi sıra iki büyük depremin birbirlerini takip etmesi ve depremin gerçekleştiği sırada halkın büyük bir […]

Doğan Cüceloğlu’nun “Evlenmeden Önce” Kitabı Üzerine Bir Değerlendirme

Eşler birbirini rakip olarak değil de yolculuğu anlamlandıran potansiyel yoldaş olarak gördüklerinde, birbirlerinin en mahrem tanıkları olan çiftler evliliklerini dünyada cennete çevirebiliyor. Gözde ÇİMEN “Sevgiyi değerli kılan, uğruna ölünmesi değil, uğruna emek verilmesidir.” Sezai Emre Güden’e ait bu söz; Doğan Cüceloğlu’nun 2017 yılında kaleme aldığı Evlenmeden Önce kitabının giriş cümlelerinden biri. Hoca yazmış olduğu eserler […]

Aile Okulu ve Evlilik: Mutlu Aileler İçin Makul Çözümler*

Evlilikte çaba ve özenin başat rol oynadığının altını çizen Tarhan’ın, “Evliliği 100 puan üzerinden değerlendirirsek evlilik öncesi tanıma 20-30’dur. Geri kalan 70-80 puan ondan sonra gösterilecek çabaya ve özene bağlıdır” söylemi, toplumsal hafızaya yerleşmiş yaygın olan ezberleri bozmaya yöneliktir. Nihal PAKIRDAŞI Yeryüzünde insanın kendini en güvende hissettiği yer ailesidir dersek abartılı bir söylem geliştirmiş olmayız. […]