Ali Öztürk

Tezkiretü’l-evliya tercümesi, Latin harfleriyle ilk kez Mehmed Zahid Kotku (rahmetullâhi aleyh) tarafından neşredilmiştir. Ali ÖZTÜRK Prof. Dr., İstanbul Üni. İlahiyat Fak. Ferüdiddîn-i Attâr’ın (v. 618/1221) Tezkiretü’l-evliya isimli eseri veli, Allah dostu olarak tanınmış kişilerin hayatlarından, ibretli hikâye ve kerametlerinden bahsedildiği, sözlerinin nakledildiği menkıbe türünün en meşhur örneğidir. Feridüddîn-i Attâr’ın diğer eserleri gibi Tezkiretü’l-evliya’nın da çok erken devirlerden itibaren Türkçeye tercüme edilmeye başlandığı görülmektedir. İlk tercümesinin Aydınoğlu Mehmet Bey’in (v. 734/1334) isteği üzere[1] yapıldığı anlaşılan Tezkiretü’l-evliya, Beylikler devrinden başlayarak müteakip dönemlerde Türkçeye birkaç defa çevrilmiştir. Bunlardan bir kısmının mütercimi bilinirken diğer bir kısmının mütercimleri hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır.[2] Bu çeviriler üzerine çok sayıda gramer incelemesi[3] ve…

Doğum yeri ve doğum zamanı manalarına gelen mevlid kelimesi, edebî ıstılahta ise Hz. Peygamber’in doğumu başta olmak üzere nübüvveti ile ilgili bazı önemli hadiseleri anlatan, genellikle mesnevi biçiminde yazılan manzum eserleri ifade eder. Ali ÖZTÜRK Prof. Dr., İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi "Bu şeb hurşîd-i evreng-i risalet geldi dünyâye Muhammed Mustafa’nın nûru saldı âleme sâye" Abdurrahman Refîa Efendi (ö. 1132/1720) İslâm kültüründe Hz. Peygamber’in doğumuna özel bir önem atfedilmiş ve bu kutlu hadisenin vuku bulduğu gün ve gece, yüzlerce yıldan beri çeşitli etkinliklerle yâd edilmiştir. Bu kıymetin bir alâmeti olarak Türk dinî edebiyatında doğum olayını merkeze konumlandıran “mevlid” adıyla bir edebî tür meydana getirilmiştir. Doğum yeri…

Dijital yayıncılığın kolay üretilebilir olmasının yanı sıra erişebilmenin önünde neredeyse bir engel bulunmaması başta olmak üzere yayıncı ve okuyuculara getirdiği yenilikler saymakla bitmez. Ali ÖZTÜRK Prof. Dr., İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi  “Kalemle (yazmayı) öğretendir.” · Yazının bulunması ile birlikte üzerine kazınacağı maddeler de tarih içerisinde çeşitlilik ve gelişme göstermişti. Önceleri, muhtemelen ne bulunduysa, ağaç, taş, kemik, deri vb. nesnelere kazınan yazılar, kalıcı hâle getirilmek için kayalara, kil tabletlerine, papirüse ve nihayet kâğıdın icadıyla birlikte kâğıtlara yazılmaya başlandı. Diğer materyallerden farklı olarak üzerine yazılı olan kâğıdın, önceleri dürülerek tomar hâline getirilmesi, sonraları yaprakların iki kapak arasına alınarak kitaba dönüşmesiyle birlikte inancın, düşüncenin, insanlığın ortak tecrübelerinin yayılması…

Neredeyse bütün bir divan edebiyatı, buna tasavvufi edebiyatı da dâhil edebiliriz, kurban kavramını metaforik anlam çerçevesi içerisinde ele almıştır. Kurban, mâşuk uğruna canından vazgeçen âşığı temsil eder klasik edebiyatımızda. Ali Öztürk Prof. Dr., İstanbul Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Sezai Karakoç’un “Hızırla Kırk Saat” isimli şiir kitabının 16. saati “Kurban Bayramı”na ayrılmıştır.[1] Karakoç, bu şiirinde, görüntüsüyle kanlı canlı bir dinî ritüelin derin ve metafizik anlamı üzerine dikkatleri çeker. Kurban, semavi ve gayri semavi inançların en önemli ritüellerinden biri olarak kabul edilir. İslam geleneğinde Hz. Âdem’in iki oğluna kadar uzanan kurban ibadeti İbrahim ve İsmail peygamberlerin teslimiyet sınavı ile birlikte hakiki veçhesine bürünmüş ve bu şekilde günümüze kadar…

Yani, Cenab-ı Hakk’ın isimleri pek çoktur; bu sayı hasr (sınırlama) için değildir. Cenâb-ı Hakk’ın Kuran-ı Kerim’de geçen isimlerinin yüzün üzerinde olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte yüce Rabbimizin bizzat onlarla dua etmemizi istediği güzel isimlerin belli bir tertip içinde sıralanması ve namaz tesbihâtındaki gibi miktarın belli olması, saymak ve ezberlemek için bir kolaylık vesilesidir. Ali ÖZTÜRK Prof. Dr., İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Var her ismin hezâr mânâsı Birdir ol cümlenin müsemmâsı[1]                               Subhî Yüce Allah Âdem aleyhisselama eşyanın isimlerini öğretmiş (Bakara 2/31) ve bu bilgiyle onu meleklerin önüne geçirmiştir. Cenab-ı Hakk’ın bu tasarrufu varlığı tanımak ve tanımlamak için ismin ne kadar önemli ve öncelikli olduğunu bize…

Münâcâtta bulunanın amacı bellidir: Her ne pahasına olursa olsun bağışlanmak. Öyleyse yapılacak iş, bütün içtenliğiyle huzura yönelip af dilemektir. Ama bunu yaparken şöyle bir mazerete sığınır şair: Bu dünya bir günâh bataklığıdır. İnsan iradesinin dışında bu bataklığın içerisinde bulmuştur kendini. Dolayısıyla günâhlarla çevrili dünyada tamamen günâha bulaşmadan bir hayat sürmek mümkün değildir.

Geçen yüzyılda dağarcığımıza giren kültür emperyalizmi denilen ve gelecek nesilleri rehin alan büyük savruluşun bir yönü, ne yazık ki dilimizde yaşanmıştır. Bambaşka bir kültür evrenine doğru sürüklendiğimizin yaşayan kanıtı da, hayatımızı istila eden, adeta zihnimize kazınan başka dünyaların kelimelerdir.