İmam Gazâlî’nin Kavramlarla Din Anlayışımız Arasında Kurduğu İlişki

Malumdur ki İmam Gazâlî,  muhteşem bir giriş yazısının ardından ele aldığı ilk konu İlim başlığıdır. Mukaddimesini okuyan biri, aslında kitabın ana fikrini ve gayesini anlamış olur. Akide bölümünden önce ilim konusunu ele alması,  onun bilgiye atfettiği önemi gösterir. İman ancak bilgi üzerine bina edilebilir; bir insanın bilmediği bir şeye iman etmesi söz konusu olamaz. Mülayim Sadık Kul Besmele, hamdele ve salveleden sonra, İmam Gazâlî ile  başladığımız İnsicam yazıları, araya giren güncel konular sebebiyle yön değiştirerek inkıtaya uğramış oldu. Bu vazifemizi yerine getirmek adına, güncel konuları erbabına bırakarak tekrar kaldığımız yerden devam etmek istiyoruz. Bazen şartların zorlamasıyla kendi kulvarımızdan çıkmış gibi olsak da netice itibariyle hepimizin…

Okumaya devam edin İmam Gazâlî’nin Kavramlarla Din Anlayışımız Arasında Kurduğu İlişki

Portekiz’in Hatırlattıkları ya da Kaybettiklerimizle Yüzleşme

Bu merkez caminin dışında Müslümanların yoğunlukta olduğu mahallelerde küçük mescitler, beş vakit namaz kılınan yerlerdir. Alfama bölgesinde üzerinde helal yazısı bulunan irili ufaklı pek çok büfe ve lokantaya rastlamak mümkün. Öğrencilerin bir kısmı Lizbon kalesini ziyaretten sonra bu küçük lokantalarda kifâf-ı nefs yapma fırsatı buldular. Mülayim Sadık Kul Besmele, hamdele ve salveleden sonra. Bir hafta boyunca bir zamanlar İslâm toprakları olan Portekiz’de gezip gördüklerimizi, öğrenip düşündüklerimizi yeniden tefekkür ederek yazıya geçirelim istedim. Malum Portekiz’in güneyi, Endülüs Döneminin Batı Yakası. Diğer bir ifadeyle, Batı Endülüs (el-Ğarb el-Endelüs). Bugün de hala ğarb kelimesi Algarve şeklinde biraz Portekiz şivesine uydurularak kullanılmaya devam ediliyor. Bizim Lizbon’da başlayan yolculuğumuz daha…

Okumaya devam edin Portekiz’in Hatırlattıkları ya da Kaybettiklerimizle Yüzleşme

Reşid Rıza’nın Filistinlilerin Toprak Satması Hakkındaki Fetvasına Dair

Filistin’in kaybedilmesi aynı zamanda buraya komşu olan ülkeler için de büyük bir tehlikedir. Filistin halkı, komşuları ve burada olup bitenlerin farkında olanlar kesin olarak biliyorlar ki, Yahudiler kesinlikle burada İsrail etnik kökenine (dinine) dayalı bir devlet kurmak kararındadırlar; (diğer bir ifadeyle) para gücü ile Hz. Süleyman’ın hükümranlığını yeniden diriltmek istemektedirler. Zira Yahudiler, İngiliz devletinin savaş gücü yanında dünyanın ekonomik gücünü de ellerinde bulundurmaktadırlar. Mülayim Sadık Kul İnsicam’ın, bu sayısını Gazze olarak belirlemesi geç kalmış bile olsa yine de takdire şayan bir adım. Bu adıma küçük bir katkıda bulunmam istenildiğinde bunu cana minnet bildim. Zira dertli ve duyarlı tüm Müslümanlar gibi bu satırların yazarı da bazı…

Okumaya devam edin Reşid Rıza’nın Filistinlilerin Toprak Satması Hakkındaki Fetvasına Dair

İmam Gazâlî’nin Tasavvuf Anlayışı

Tasavvufta silsilenin ve bir önceki gönül halkasına dâhil olmanın ne kadar kıymetli olduğunu ehli bilir. Birileri hüdâ-i nâbit gibi ortaya çıkıp şeyhlik ve mürebbilik iddiasında bulunamazlar! Bulunsalar da ehli katında itibar edilmezler. Her ciddi meselenin bir kuralı olduğu gibi ilim ve irfan mektepleri de kendilerini böyle bir ilim ağının dinamizmi ve bütünlüğü içinde konumlandırmışlardır. Mülayim Sadık Kul Besmele, hamdele ve salveleden sonra, Mustafa kardeşim, İnsicam dergisinin temmuz sayısı için İmam Gazâlî’nin tasavvuf anlayışını yazmamı istedi. Bu vazife bu konuda doktora yapmış birisi için aslında bir açıdan çok kolay gözükmekle birlikte, diğer taraftan konunun genişliği ve ihtiva ettiği konular açısından müşkül bir durumdu. Günlerdir nasıl bir…

Okumaya devam edin İmam Gazâlî’nin Tasavvuf Anlayışı

Hicret Yolunda

Hicret konusu hadis külliyatımızda da çok geniş yer tutmaktadır. Biz bu konuda kendi ruhî yolculuğumuzda bize destek olacak iki rivayete işaret etmek istiyoruz. Seçtiğimiz her iki sahih hadis hicretin gerçek manasına vurgu yapmaktadır. Daha önce hicretin iç dünyamızda neye karşılık gelmesi gerektiği hakkında söylediklerimizi teyit eden bu hadisler aynı zamanda bu kavramın dün de bugün de hangi şartlarda geçerli olduğu bilgisini bize verirler. Mülayim Sadık Kul Peygamber Efendimizin (s.a.v.) hayatına baktığımızda dünya tarihini temelden değiştiren gelişmelerin en başında Medine’ye hicreti gelir. Gözyaşları içinde hüzünle veda ettiği Mekke’den ayrılma vakti bizim için de gelmişti. Ama ne gideceğimiz ne de arkamızda bıraktığımız yerle alakalı Peygamber Efendimizin taşıdığı…

Okumaya devam edin Hicret Yolunda

İmam Gazâlî ve Müzik

Haddizatında müzik, diğer Emevî ve Abbasî dönemlerinde olduğu gibi Selçuklu ve Osmanlı tarihinde de sosyal hayatın içinde ve dışında gerek askerî gerekse tibbî tedavi alanlarında da yaygın olarak kullanılarak etkin bir role sahip olmuştur. İşin bu yönü ihmal edilmeyecek kadar önemlidir. Mülayim Sadık Kul Orucuyla, teravih, iftar, sahur ve fıtır sadakasıyla hayatımıza bereket katan Ramazan ayına vedaya hazırlandığımız bugünlerde Gazze katliamı maalesef dünyanın gözleri önünde tüm insani değerleri ayaklar altına alarak devam ediyor. İnsan, zihin ve gönül dünyasını hallaç pamuğu gibi savuran bu atmosferde, hayatın olmazsa olmazlarına karşı sorumluluklarını bir şekilde yerine getirmeye çalışıyor. Bu keşmekeş içinde gönlüne bir ferahlık,  düşüncesine bir istikamet bulmaya çalışan…

Okumaya devam edin İmam Gazâlî ve Müzik

“İslam Teslimiyettir!” Diye Haykıran Örnek Lider Bilge Kral Aliya İzzetbegoviç

Aliya dünya görüşlerini Batı’nın religion karşılığı kullandığı dinî, materyalist ve İslamî olarak üçe ayırır. Dinî olanla İslamî olanı bu manada kesinlikle birbirinden ayırır. Bu manada religionu, maddeyi ve dünyayı temel alan ve kötü gören görüşü Hristiyanlık temsil ederken, İslam sırf ruhanî olanla, sırf maddî olanın kesiştiği ortak noktayı temsil eder. Dolayısıyla İslam, Kur’ân’ın da davet ettiği ruh ve maddeyi, ahiret ve dünyayı birlikte temsil eden dengenin adıdır. Küçük kozmos olan “insan”daki ruh ve beden birlikteliği İslam’ın ta kendisidir. Mülayim Sadık Kul Son yüzyılın Bilge Kralı Aliya İzzetbegoviç gibi dev bir şahsiyeti kelimelere sığdırmak çok zor. Kimileri vardır söz etmeye değmez, kimileri de vardır kelimeler onları…

Okumaya devam edin “İslam Teslimiyettir!” Diye Haykıran Örnek Lider Bilge Kral Aliya İzzetbegoviç

Kardeş Kanı Dökmenin Diğer Adı Soykırım, İnsanlığın Kaderi mi?

Kur’ân’ın bize öğrettiği diğer temel bir prensip de bir insanı öldürmekle/yaşatmakla tüm insanları öldürmek/yaşatmak arasında kurulan ilişkidir. Birini öldürmekle insanların tamamını öldürmek aynı kefeye konmuştur. Dolayısıyla meseleye bu perspektifle yaklaştığımızda, ilk soykırımının Habil ve Kabil hadisesiyle başladığı tespit edilebilir. Mülayim Sadık Kul Yeryüzünde işlenen ilk suç, dökülen ilk kan, kardeş kanıdır. Cennetten kovulma sebebi olan ilk günahı, kardeş kanı takip etmiştir. İslam tefekkürü, vahyin haber verdiği bu örnek ve uyarı üzerine inşa edilmiştir. İnsanoğlu, bitmeyen arzu ve kıskançlığının esiri olmaya karşı uyarılmıştır.    Kur’ân ve hadislere baktığımızda kıskançlığın ne kadar tehlikeli olduğuna vurgu yapıldığını görüyoruz. “Ateşin odunu yediği gibi haset de hasenatı yer!” (İbn Mâce)…

Okumaya devam edin Kardeş Kanı Dökmenin Diğer Adı Soykırım, İnsanlığın Kaderi mi?

İslamcıların Kurtuluş Formülü: Müslüman Kalarak Muasırlaşmak

İslamcılar tabirinin kimleri kapsayıp kimleri dışarıda bıraktığı günümüzde de tartışılmaktadır. Bu tartışmanın bir yönü öncelikli olarak İslamcılık tabiri üzerinde olsa da diğer yönü bu kavramın kapsamıyla alakalıdır. Kimilerine göre bu tabir birçok farklı, hatta zıt, eğilimi içine alan geniş bir anlam yelpazesine sahip olduğundan, farklı tarif ve tahsis edilmediğinde, bu genişlikte anlaşılmalıdır. Mülayim Sadık Kul İslam coğrafyalarında Müslüman kalarak Batılılaşma ve Muasırlaşma formülü maalesef tutmamıştır. Ne kendi kalabilen ne de Batılı olabilen iki arada bir derede olma diyebileceğimiz ikircikli ruh hali buhranlara çözüm olma yerine beraberinde yeni sıkıntılar getirmiştir. Osmanlı’da medrese ve mektep tartışması bağlamında değindiğimiz bu konu Modernleşme başlığı altında ciddi bir literatürün oluşmasına…

Okumaya devam edin İslamcıların Kurtuluş Formülü: Müslüman Kalarak Muasırlaşmak

Müslüman Mahallesindeki Salyangozcular

Türkiye ve İslam coğrafyaları söz konusu olduğunda ise neredeyse bütün siyasal ve sosyal problemler, din ve dindarlar üzerinden ele alınır ve bunun faturası da maalesef onlara kesilir. Belki yüzyıldır bu faturanın kendilerine kesildiği din ve dindarların ne siyaset adına ne de kamusal alanla alakalı bir tasarrufları olmamasına rağmen bu durum değişmez. Mülayim Sadık Kul Sekülerizm ve Laiklik Osmanlı sonrası kurulan yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin temel dinamiklerinden biri olmuştur.  Modernizmin Osmanlı aydınları ve uleması arasında tartışılmaya başladığı tarih ise çok daha eskidir. Tanzimatla başlayan yenilikler aslında bir yönüyle devletin din ve dini kurumlarla ilişkisinin yeniden dizayn edilmesi ile yakından alakalıdır. Bu bağlamda sekülerizm modern Avrupa devlet modelinin…

Okumaya devam edin Müslüman Mahallesindeki Salyangozcular