İslamcılık

Kırk Yıllık Uluslararası Düzende İslamcı Hareketlilik ve Filistin Sorunu

Özgürlük ve barış umudu veren Mahmud Abbas’ın çabalarıyla durdurulan İntifada, Filistinlilere gerçek siyasal temsilcilerini seçmek için bir fırsat yaratmıştı. 2006 serbest seçimlerinde HAMAS’ın ezici galibiyeti hiçbir şekilde sindirilemedi. Sadece İsrail değil, başında Abbas’ın da olduğu el-Fetih örgütü ve bölgedeki Müslüman ülkelerin iktidarları da bu sonucu bir türlü kabullenemedi. Yeni oluşan millet meclisinin faaliyetleri durduruldu. Aynı Cezayir’de yaşandığı gibi bu durum, halkın demokratik tercihlerine indirilen bir darbeydi. O gün bu gündür Filistin’in seçilmiş meclisi toplanamıyor.  Mehmet Ali BÜYÜKKARA Prof. Dr., Marmara Üni., İlahiyat Fak. II. Dünya Savaşı sonrası kurulan uluslararası düzen Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılması ile birlikte revizyona uğradı. Soğuk Savaş artık sona ermişti. ABD öncülüğündeki…

Okumaya devam edin Kırk Yıllık Uluslararası Düzende İslamcı Hareketlilik ve Filistin Sorunu

Aliya İzetbegoviç’in İslâmcılığa Katkıları Üzerine Bir Deneme

Aliya’nın çağrısı karşılık bulmuş olacak ki Bosna’da pörsüyen İslâm ruhu tekrardan canlanmış, dünyanın her yerinden Müslümanlar Bosna’ya akın etmişti. Türkiye İslâmcılığı özelinde değerlendirecek olursak doksanlı yılların gündemini oluşturan en önemli konu Bosna’daki Müslümanların vermiş olduğu varlık mücadelesiydi. Burak ÇETİK Her yıl takvimler 19 Ekim’i gösterdiğinde Aliya İzetbegoviç’i vefat yıldönümünde anma programları yapılır. Bu programlarda genel olarak vurgulanan liderliği ve bilgeliğidir. “Bilge Kral” tamlamasıyla yapılan bu vurgu, doğru olmakla beraber çoğunlukla altı doldurulmayan bir ifadedir. Konuşmalarda genelgeçer ifadelerle Aliya övülür fakat fikirleri tartışılmaz. Bunun istisnaları olmakla beraber ne yazık ki tablo bu şekildedir.  Öncelikle bu tarz programlarda yapılan salt övgülerden oluşan konuşmaların, Aliya’nın düşüncelerine aykırı olduğunu…

Okumaya devam edin Aliya İzetbegoviç’in İslâmcılığa Katkıları Üzerine Bir Deneme

İslamcıların Kurtuluş Formülü: Müslüman Kalarak Muasırlaşmak

İslamcılar tabirinin kimleri kapsayıp kimleri dışarıda bıraktığı günümüzde de tartışılmaktadır. Bu tartışmanın bir yönü öncelikli olarak İslamcılık tabiri üzerinde olsa da diğer yönü bu kavramın kapsamıyla alakalıdır. Kimilerine göre bu tabir birçok farklı, hatta zıt, eğilimi içine alan geniş bir anlam yelpazesine sahip olduğundan, farklı tarif ve tahsis edilmediğinde, bu genişlikte anlaşılmalıdır. Mülayim Sadık Kul İslam coğrafyalarında Müslüman kalarak Batılılaşma ve Muasırlaşma formülü maalesef tutmamıştır. Ne kendi kalabilen ne de Batılı olabilen iki arada bir derede olma diyebileceğimiz ikircikli ruh hali buhranlara çözüm olma yerine beraberinde yeni sıkıntılar getirmiştir. Osmanlı’da medrese ve mektep tartışması bağlamında değindiğimiz bu konu Modernleşme başlığı altında ciddi bir literatürün oluşmasına…

Okumaya devam edin İslamcıların Kurtuluş Formülü: Müslüman Kalarak Muasırlaşmak

İslâmcılık Ne Zaman Bitecek?

İslâmcılık tepeden gelen bir anlayış değildi, toplumun alt tabakasında da mâkes bulmadı. Esas olarak başta yazarlar, akademisyenler ve bürokratlar olmak üzere orta sınıf insanlar tarafından desteklendi. Osmanlı bakiyesi bir toplum olarak bugünden baktığımızda II. Abdülhamid’in siyaseti bu iddiamızı nakzeder gibi görünebilir. Vejdi BİLGİN Prof. Dr., Uludağ Üni. İlahiyat Fak. “İslâmcılığın Sonu” mu? Dikkatli kitap okuyucuları “… Sonu” şeklindeki başlığa sahip ne kadar çok kitabın olduğunu muhakkak ki fark etmişlerdir. İngilizce “The End of…” şeklindeki bu başlık olduğu gibi Türkçemize aktarılarak popüler hâle geldi. Düşünürler, akademisyenler, yazarlar hâlâ bu popüler başlıktan vazgeçmedi ve sonuna geldiğini öngördükleri yeni şeylerin peşindeler. Şüphesiz bir düşünce veya sosyal olgu bir…

Okumaya devam edin İslâmcılık Ne Zaman Bitecek?

İslamcılık Üzerine Doğru Sanılan Tekrarlar

İslamcılık modern zamanın hâkim seküler ideolojileri karşısında insanlığa halis bir toplumsal düzen projesi sunar. Bunu gerçekleştirecek vasıtalardan biri siyasettir. İktidarın temini, İslamcı ideallerin hayata geçmesini çabuklaştırıp kolaylaştıracaktır. Genellikle siyasal İslam olarak anılan bu ıslahatçı anlayış bu mülahazalarla hareket etmektedir Mehmet Ali BÜYÜKKARA Prof. Dr., Marmara Üni., İlahiyat Fak. İslamcılık doğal olarak her kavram gibi tanımsız şekilde doğdu.  Bu çıkışa 19. yüzyılın sonu, 20. yüzyılın başı gibi bir tarihleme yapabiliriz. Batı emperyalizminin küresel zafer ilan ettiği günlerden bahsediyoruz. Hususen Batı Aydınlanması menşeli seküler modern ideolojilerin düşünsel saldırılarının zirve yaptığı bir dönemi konuşuyoruz.  İslamcılık bugüne kadar tarihi süreçte kendini tanımlanabilir duruma getirdi, haliyle “ötekilerini” oluşturdu, belli-belirsiz sınırlarını…

Okumaya devam edin İslamcılık Üzerine Doğru Sanılan Tekrarlar

Prof. Dr. İsmail Kara’ya İSLAMCILIK’ı Sorduk

"İslâmcılık yani benim tanımımla İslâmın bir bütün olarak yeniden yorumlanmaya çalışılması, yeni din yorumları, Yeni Selefîlik ve buna uygun bir yaşama üslubu arayışları… Elbette bunun kademeleri, renkleri, farklı tezahürleri var, hem kronolojik olarak hem de farklı coğrafyalar, gruplar itibariyle. Diyelim ki aynı problemi âlimlerle aydınların ele alma biçimleri ve öncelikleri farklılık gösterir veya büyük şehirlerde ortaya çıkmasıyla taşraya yayılması arasında zaman farkları vardır." İNSİCAM S: Hocam bize İslamcılığın doğduğu şartlardan bahsedebilir misiniz? İslamcılık hangi şartlarda doğdu? İslâmcılık fikriyatının ve ardı sıra İslâmcılık hareketlerinin iki kaynağından, iki zemininden bahsedilebilir. Bunlardan biri iç kaynaktır. İslâm ilim ve kültür tarihinde zaten var olan tecdid düşüncesi XVIII. yüzyılın ikinci…

Okumaya devam edin Prof. Dr. İsmail Kara’ya İSLAMCILIK’ı Sorduk

İslamcılık Nedir, Ne Yapmalıdır?

İslamcılık, birey düzeyinde nefsi müdafaanın, aile düzeyinde taassubun, kabile düzeyinde asabiyetin, millet düzeyinde milliyetçiliğin ümmet düzeyindeki bir versiyonudur.  Ümmet düzeyinde yaratılıştan kaynaklanan (halk) bu tavır alış, vahyin etkisinde kaldığı oranda diğer bir ifadeyle ahlakiliği oranında diğerlerinden ayrılır. Ama ahlakın sınırlarının dışına çıktığı oranda seküler milliyetçiliği andıran taşkınlıklara imza atar, ümmet kavramı ırkçılığına dönüşür. Vahdettin İNCE Gazeteci-Yazar İslam alimleri, insanın yaratılışında yer alan öfke gücünün (kuvve-ı gadabiyenin) varlık amacını “insanın kendisine yönelen zararları savması” olarak açıklamışlar. Birey (nefsi müdafaa), aile (taassup), kabile (asabiyet), millet (milliyetçilik) düzeyinde belirecek muhtemel zararlara karşı bu gücümüz potansiyel bir savunma mekanizması olarak yaratılışımızda mevcuttur. İbn Haldun’un dediği gibi insanın doğuştan sahip…

Okumaya devam edin İslamcılık Nedir, Ne Yapmalıdır?

İslamcılık: Dinin Hayatlaşması

İslam dünyasının hemen her bölgesinde farklı meydan okumalara, düşmanlık biçimlerine karşı bir cevap olarak gelişen İslamcılığın ortak zemini İslam’ı bütüncül bir sistem ve kapsamlı bir dünya görüşü olarak sunmak; farklı ideolojilerin bilhassa eğitimli kesimleri, gençleri kuşattığı bir süreçte sahih, kapsayıcı ve özgüvenli bir kimlik inşasına girişmekti. Rıdvan KAYA Yazar- Aktivist Müslüman halklar 18. ve 19. yüzyıllarda sömürgecilik olgusu ile yüz yüze geldiler. İslam coğrafyası bu dönemde neredeyse bir uçtan diğerine esaret altına girdi. Yenilgi sadece askeri alanla sınırlı kalmadı, zihinsel düzeyde de ağır bir tahakküm yaşandı. Saldırı ve kuşatma çok boyutluydu. Askeri, siyasi, ekonomik işgalle birlikte kültürel, psikolojik, zihinsel teslimiyet de dayatılıyordu Hilafetin çökmesi, merkezi…

Okumaya devam edin İslamcılık: Dinin Hayatlaşması

Bir Nefs-i Müdafaa ve Yeniden İnşa Hareketi Olarak İslamcılık

Bizim İslami tecdid olarak kavramsallaştırdığımız bu teklifi adlandırmada literatürde ciddi bir çeşitlilik bulunmaktadır. Nitekim, “ittihâd-ı İslâm”, “vahdet-i İslâmiyye”, “İslâmlık meslek-i mahsûsu”, “İslâmiyet siyaseti” ve “fikr-i İslâmiyet” gibi kavramlarla başlayan adlandırma süreci, kif, Said Halim Paşa ve Ziya Gökalp tarafından ise doğrudan “İslâmlaşmak” şeklinde kavramlaştırılmıştı. Vahdettin IŞIK Dr., İbn Haldun Üni. Medeniyetler İttifakı Enst. I. XIX. yüzyıl Müslümanların küresel bir iktidar odağı olmaktan uzaklaştırılmasıyla sonuçlandı. Yeni durumu anlamlandırmak için girişilen çabaların neticesinde ise çeşitli fikir akımları doğdu. Bazıları “mevcudu koruma”yı önceleyerek yenilenme çabaları karşısında olumsuzlayıcı bir tutum alırken, diğer bir küme de “mevcudu büsbütün değiştirme”yi teklif ediyordu. Üçüncü okuma biçimi ise mevcudu korumayı da yenilenmeyi de…

Okumaya devam edin Bir Nefs-i Müdafaa ve Yeniden İnşa Hareketi Olarak İslamcılık

İslamcılık Ne Demektir?

Bizim anladığımız şekliyle “İslamcılık” işte tam da bu şekilde mü'min olmanın farklı bir ifadesidir. Batı literatüründe İslamcılık daha farklı mecralara çekilmek suretiyle, birçok mefhumda olduğu gibi aslından uzaklaştırılmıştır. Mucahid YILDIZ Her şeyden önce biz Allah'ın varlığına ve birliğine, Hz. Muhammed (s.a.v.)'in O'nun kulu ve resulü olduğuna iman eden mü'minleriz. Mü'minin amentüsünü de bilmeyenimiz yoktur herhalde. 'Ey iman edenler iman ediniz!' (Nisa Suresi, 136) emri mucibince İslam'a sımsıkı sarılıp emir ve yasaklarını harfiyen yerine getirmek için azami gayret göstererek ancak gerçek Müslüman ve mü'min olabiliriz. Bizim anladığımız şekliyle “İslamcılık” işte tam da bu şekilde mü'min olmanın farklı bir ifadesidir. Batı literatüründe İslamcılık daha farklı mecralara çekilmek…

Okumaya devam edin İslamcılık Ne Demektir?