Hac

Eski Zamanlarda Hac: 1814 Yılı Haccına Katılmış İsviçreli Seyyah J. Lewis Burckhardt’ın Hicaz ve Hac Gözlemleri

J. L. Burchardt, 18. yüzyıldan itibaren yıldızı iyiden iyiye parlamaya başlayan Batı dünyası adına, genelde Doğu’yu, özelde ise İslam toplumunu ve bu toplumun üzerine dağılmış olduğu toprakları Müslüman kimliği ve kılığıyla dolaşarak keşfetmek ve anlamak isteyen bir seyyahlar grubunun öncülerinden biridir ve bence en ilginç hayat hikâyesine sahip olandır. Yusuf YAZAR Yusuf Yazar, Ortadoğu –Değişen Dengeler- (1991), Enerji İlişkileri Bağlamında Türkiye ve Orta Asya Ülkeleri (2011); Ortadoğu’nun Son Yüzyılı (1901-2017) –Ateş Sarmalında Kaosun Yükselişi- (2017); ve Başlangıcından Bugüne Ortadoğu –Önemli Dönüm Noktaları Üzerinden- (2020) kitaplarının yazarıdır. 1784 Lozan’da (İsviçre) doğmuş ve iyi eğitim almış bir genç olarak John Lewis Burckhardt’ın iş arayışıyla gittiği Londra’daki bekleyişi uzun sürmez. İlanını görmüş olduğu Londra…

Okumaya devam edin Eski Zamanlarda Hac: 1814 Yılı Haccına Katılmış İsviçreli Seyyah J. Lewis Burckhardt’ın Hicaz ve Hac Gözlemleri

Belgelerle Osmanlı Döneminde Mekke ve Medine: Kabe Örtüsünün Yenilenmesi

Mekke’nin fethinden iki sene sonra Peygamber Efendimiz 632 yılında vefat etti. Mescide bitişik evinde defnedildi. Bugünkü yeşil kubbe altında bulunan kabr-i şerifi Ravza-i Mutahhara olarak isimlendirildi. Medine şehri bir peygamber şehri idi. Mekke nasıl harem ise Medine de harem idi. Bu iki mübarek şehir haremeyn-i şerifeyn olarak hep hürmete layık oldu. Mustafa ÖZSARAY Dr., FSMVÜ İslami İlimler Fak. (Nâme-i Hümâyûn Sûretinin Defter Kaydı) Allah, Mekke’yi şehirlerin anası olarak yüceltmiş,[1] Kâbe-i Muazzama’nın bulunduğu bu mukaddes şehri emin belde kılıp ona yemin etmiştir.[2] Kâbe, Allah’a kulluk için yaratılan insan[3] için yeryüzünde yapılan ilk evdir. Bundan dolayı bu ev Beytullah olarak da isimlendirilmiştir. Allah Kâbe’nin ilk ev olması…

Okumaya devam edin Belgelerle Osmanlı Döneminde Mekke ve Medine: Kabe Örtüsünün Yenilenmesi

Kâbe’nin Azameti

Kâbe; af dileme ve iltica mekânı, bütün Müslümanların namazda yüzlerini döndüğü nokta ve kâinatın kalbidir. Hacerü’l-Esved ise “Elestü bi rabbikum” hitabına “Elbette öyle! Şahitlik ederiz.” diyerek Allah’a bey’atı yenilemektir. Ve bütün nefsanî temayüller ile şeytanî yönelişlerden elini çekerek O’na söz vermektir. Ahmet POÇANOĞLU Emekli Konya İl Müftüsü (Çizgi: Hilal ÖZDER)   İslâm’ın temelini oluşturan tevhid inancının sembolü Kâbe hakkında Kur’an-ı Kerim şöyle buyurur: “Şüphesiz, âlemlere bereket ve hidayet kaynağı olarak insanlar için kurulan ilk ev (mâbet), Mekke’deki Beytullah’tır.” (Âl-i İmrân, 96)    Beytullah’ı gören bir mümin, şu duayla yüreğini Rabbine açar: “Allah’ım! Bu Beyt’in şerefini, yüceliğini, saygınlığını ve azametini artır. Hac ve umre yapanların da şerefini,…

Okumaya devam edin Kâbe’nin Azameti

Hac Fıkhı

Hac, dünyanın dört bir yanından gelen Müslümanların cemaat halinde eda ettiği ve pek çok nefis terbiye amilini haiz bir ibadettir. Diğer ibadetler gibi hac da ilk bakışta kulun yaratıcısına yakınlaşma arzusu, O’na duyduğu saygı, şükür, itaat ve tazimi yansıtan davranışlar bütünüdür. Tuba Hacer KORKMAZ Dr.,  Fatih Sultan Mehmet Vakıf Ünv. İslami İlimler Fak. Hac, Kur’ân-ı Kerîm’de bir sûreye isim olmuş ve birçok fıkhî ahkâmına temas edilmiş önemli bir ibadettir. Bu ahkâma, Hac sûresinin yanı sıra Bakara, Âl-i İmrân gibi surelerde de değinilir. Kur’an’da, Allah’ın insanlar üzerinde bir hakkı olarak tanımlanan hac ibadetinin[1], Müslümanlara ne zaman farz kılındığı konusunda kaynaklarda hicretin beş ile onuncu yılları arasındaki…

Okumaya devam edin Hac Fıkhı

Hac Vakti Düşünceleri

Anlaşılıyor ki, bu kadar insan, bin bir meşakkatle milyonlarca insan bir araya gelmişiz ve çözmemiz gereken çok hayati meselelerimiz var. Onları gündeme taşımak için hac günlerinden daha uygun nasıl bir gün olabilir? Hepimiz bir araya gelmişken, birilerimiz de gündeme getirmemiz gereken acılarımızı konuşmak, onlarla ilgili kararlar almak, alınan kararları duyurmak; öncelikli olarak hacdakilerin yüreğine bir ilinti bırakmak, sonra da dünyaya duyurmak güzel bir eylem olmaz mıydı? Mehmet KAHRAMAN Dr. Hacca gitmemin üzerinden neredeyse iki yıl geçti. Artık o günlere ait anılar değil, bazı değerlendirmeler yapmam gerektiğini düşünüyorum. Bunlar arasında neredeyse en mühimi, hac vesilesiyle bu ümmetin ve hatta insanlığın ihtiyaç duyduğu bir genel durum değerlendirilmesinin…

Okumaya devam edin Hac Vakti Düşünceleri

Prof. Dr. Bilal Kemikli’ye “Hacname: Huzurda Bir Kutlu Mevsim”i Sorduk

"Haccın insanın gönül dünyasına yansıyan tarafını ortaya koyan türe biz hacname diyoruz. Asıl yazılması gereken de budur: haccın metafiziği, haccın hikmeti, haccın tefekkürü... Hacname: Huzurda Bir Kutlu Mevsim isimli bu kitap, bu edebiyatı yeniden canlandırabilme çabasıyla alakalı bir kitaptır." İNSİCAM Kıymetli hocam, “Hacname: Huzurda Bir Kutlu Mevsim” adlı eser, girişte de belirttiğiniz şekilde hac ve umre notlarınızdan derlediğiniz kıymetli bir rehber olmayı hedefliyor. Bu eseri ortaya koyarken amacınız yalnızca haccı anlatmak değil gibi. Eser, esasında okuyucuyu hangi hislere götürmek istiyor? Öncelikle şunu beyan etmek istedim ki, bu bir hac rehberi değildir. Şimdi, bizim edebiyatımızda hacla alakalı 2 çeşit eser yazılmıştır. Bu eserlerden bir kısmı “hac…

Okumaya devam edin Prof. Dr. Bilal Kemikli’ye “Hacname: Huzurda Bir Kutlu Mevsim”i Sorduk

Haccı Anlamına Taşımak

Hac büyük bir buluşmadır. Yaşanılan ülkeyi, etnik kökeni, insanın üzerinde bulunan ne kadar fark varsa, hepsini arkaya atıp sonsuz kudret sahibine kul olma provası, sözleri hâle, hâlleri da duruşuna döndüren sıyrılarak varlığın sahibine “hazırım/lebbeyk" diyebilmenin imkanıdır hac.   Ahmet MERCAN Hac, şahsi ve toplumsal bir ibadettir. Aynı zamanda maddi ve manevi yönüyle, bedeni ve ruhu eğitime alan, pratikleriyle Müslümanı hesabı verilebilir bir hayata hazırlarken tüm pişmanlıkları tevbeyle arındıran;  sayısız hikmet yüklü bir ibadettir. Elbette hacının diğer Müslümanlardan ayrı bir fıkhı yok. Hac aynı zamanda, ümmetin büyük buluşması. Herkes durumuna göre,  ya İbrahim ya İsmail veya Hacer duyarlılığıyla cem olup birlikteliğin görkemli ifadesini, geldikleri coğrafyalara taşımakla…

Okumaya devam edin Haccı Anlamına Taşımak

Avrupa’nın Hac Yolculuğu

Haccın siyasi bakımdan da elbette ehemmiyeti büyüktür. Zira dünyanın dört bir yanından gelen hacılar, farklı renkleriyle ümmetin birliğini ve insanların eşitliğini burada müşahade eder; böylece İslam'ın insanlık için ne kadar büyük bir nimet olduğunu daha iyi idrak ederler. Mucahid YILDIZ Hac, malum olduğu üzere, mali ve bedeni bir ibadettir. Yani b kaç yıl öncesine kadar,  Avrupa'da özellikle de Almanya'da yaşayan Müslümanların ekserisinin, bu ibadeti mali bakımdan yerine getirebilecek güçte olduğunu söyleyebiliriz. Ortadoğu'nun nispeten u meşakkate sıhhat bakımından ve maddi olarak gücü yetenler yapmak zorundadır. Bir sakin olduğu 30-40 yıl öncesinde, Mekke'ye yolculuk kara yoluyla da mümkündü. Üstelik maliyeti, hava yoluna göre tabii çok daha düşüktü.…

Okumaya devam edin Avrupa’nın Hac Yolculuğu

Ümmileşmekten Kurbiyyete Hacc Makamları

Tavaf, vecd eden kalplerin ahengi ile yeryüzünün ruhunu mülaki kılarak muhteşem bir şölene dönüştürür kendisini. Kevniyatın döngüsel raksı ile Kâbe avlusundaki tavaf birbirlerine selam ederek bütünlüklerini ve bir oluşlarını; yani tevhidi ve vahdeti ilan ederler. Kurulan rabıtanın mukavemeti ölümsüzleştirir imanın lezzetini.  Her dönüş, başkası ile değil; şimdiki kendimizle bir önceki dönüşteki kendimizi mukayese etme virdidir. “Ben bilmem, ben bilmem, ben bilmem” diyerek makamlardan makamlara geçilir. Âlimlikten arifliğe ötekini kınayarak değil; kendi nefsini kınayarak geçilir, der adeta, tavaf bize. Âşıkların ölmeyeceğini bilme idraki ile aşkımızı mühürleriz her şavtta. Mustafa ESER  “…Ey sorumlu insan! Koşuştur! İsmail’in susamış, Sen, ey aşık insan, Dile! Aşk mucize doğurur! Sen ey…

Okumaya devam edin Ümmileşmekten Kurbiyyete Hacc Makamları

Kurbana Yaklaşmak

Şeriat bütün şeâiriyle mala, makama, soya, bağlı üstünlük iddialarını yok ederek insani eşitliği belirgin kılar. İhramla gelen yasaklar, hürmet/harem bölgesinde bize hiçbir canlıya zarar vermemeyi ve bütün mahlukata merhamet nazarıyla bakmayı öğretir. Adem CEYLAN Yılda bir kurbân keserler halk-ı âlem ıyd için Dem-be-dem sâ’at-be-sâ’at ben senin kurbânınam Fuzûlî Sosyolojinin moderniteyle ortaya çıkması gibi, toplum da ferdin önüne modern zamanlarda geçti diyebiliriz. “Toplum, hayali bir cemaat midir?” sorusu aklımızın bir kenarında durmaya devam etsin. Din, haddizatında, Müslüman bir ferdin inşasını merkeze alan ve onu sarmalayan toplumsallığı da bu merkezden okuyarak tanzim eden bir bakışa sahiptir. Allah tasavvurumuzun mutlak aşkınlıkla mutlak içkinliğini salık veren mesajlar arasında itidal…

Okumaya devam edin Kurbana Yaklaşmak