Cahit Zarifoğlu hakkında yazılmış bazı önemli eserleri sizler için derledik.

İNSİCAM

1. Acz Kitabı / A. Cahit Zarifoğlu

Eser Cahit Zarifoğlu hakkında birçok konuda yazıdan derlenmiş. Katkı veren isimler  Ersin Nazif Gürdoğan, Nurettin Durman, Şakir Diclehan, Vahdettin Kazım Arvas, Ali Haydar Haksal, Arif Ay, Mustafa Çelik, Mustafa Ruhi Şirin, Hasan Aycın, Alim Kahraman, Şakir Kurtulmuş, Adem Turan, Fahrettin Gün, Necip Tosun, Kadri Akkaya, Hüseyin Yorulmaz, Cemal Şakar, H. İbrahim Delice, Seyfettin Ünlü, Özcan Ünlü, Selvigül K. Şahin, Sami Uluğ, İlhan Kurt, Osman Koca, Gökhan Serter, Mehmet Özger, İsmail Demirel, Ömer Hatunoğlu. Edebiyat, kültür ve medeniyet alanlarında Zarifoğlu’nun eserlerinden hareketle onun yaşamına ve fikirlerine dair ışık tutan eser adeta bir Cahit Zarifoğlu arşivi niteliğinde.

2. Şiirin Geçitleri Akif İnan – Cahit Zarifoğlu / Alaeddin Özdenören

Alaeddin Özdenören Şiirin Geçitleri adlı bu eserinde, bu kadronun iki önemli ismi, Yedi Güzel Adam’ın isim babası Cahit Zarifoğlu ile Akif İnan’ın şiir anlayışlarını, şiirlerini, şairliklerini, birbirlerine galebe çaldırma gayreti olmadan mukayese ediyor. Alaeddin Özdenören külliyatının önemli bir durağı.

3. Küçük Cahit Zarifoğlu ve Renkli Uçurtma / A. Fatih Aktaş

Okul öncesi ve ilkokul birinci sınıf çağındaki çocuklar için çok güzel bir okuma önerisi.

4. Cahit Zarifoğlu – Bize Sözlerimizden Çok Yüreğimizden Anlayan Gerek / Seda Eroğlu

O sadece bir şair değil… O aynı zamanda bir yazar, bir yayıncı, pilot, güreşçi, seyyah, öğretmen ve muhabir. Erken biten çocukluğuna rağmen içindeki çocuğu hiç yitirmemiş bir adam. Yedi güzel adamdan biri… Babasının ölümüyle birlikte çocuk kalbinde sızlayan acılardan kurtulmak için girdiği arayışta şiire tutunmuş, hayatı boyunca aşkı arayıp durmuş bir yolcudur o. Aşkı sadece sevgilide değil, bazen bir kuşun kanadında, bazen yaşlı bir ağacın dallarında ama en çok da Hak yolunda bulmuş bir âşıktır aynı zamanda… İnandığı fikrin ve hayalin arkasından azim ve kararlılıkla ilerleyerek ulaşılmaz sanılan doruklara nasıl konulabileceğini gösteren bir kartaldır Cahit Zarifoğlu. Kırk yedi yıllık yaşamı boyunca sadece yazdıklarında değil yaşadıklarında da eşsiz bir ilham barındırır. Bu kitapta onun nasıl yazdığını değil, neden yazdığını anlayacaksınız.

5. Cahit Zarifoğlu Hayatı (Dorlion Yayınları) / Yayına Hazırlayan: Kasım Hasan Ünal

Sessiz sedasız başlayan bir hayatın yıllar sonra bütün ülkede yıllarca sürecek bir sese dönüşmesinin hikâyesidir Cahit Zarifoğlu’nun hayatı. Güzel yaşamış ve güzel adamlarla dostluklar kurmuştur. Kimler geçmemişti ki hayatından: Necip Fazıl Kısakürek, Rasim Özdenören, Erdem Beyazıt, Nuri Pakdil… Kendine öz sesi ve kelimeleriyle kendi olarak herkesin içinde bir yer edinmiştir. Cahit Zarifoğlu, hayatını şiire dönüştürmek için değil, şiirini hayata dönüştürmek için yaşayan şairlerdendi.

6. Cahit Zarifoğlu Acz ile Ceht Arasında Bir Ömür / Selçuk Atay

Koskoca dünyayı küçücük bir meta kılarken insan ruhunu ise o küçük dünyanın içine sığmayacak kadar büyütmüş olan Cahit Zarifoğlu; kırk yedi yıllık yaşamına sığmayacak bir birikimle aramızdan ayrılmış, Türk edebiyatına unutulmaz eserler vermesini bilmiş bir sanatkârdır. Evini, insanlığın tamamına açan; herkese abi, kardeş, baba olmasını bilmiş müşfik bir aile reisidir. Hastane koridorlarının bir menzil, yatağının ise “reca” makamı olduğu vakitlerde “Seni çok seviyorum ya Resulallah!” diye “havf”ını aşka döndüren Zarifoğlu, yaşarken olduğu gibi ölürken de bir şairdir. Erdem Beyazıt’a söylediği “Kırlarda çiçekler bensiz açacak.” sözü onun son dizesi olarak biyografisinin kenarına iliştirilecek bir papatya gibi açar ve asla solmaz gönüllerde. İşte, Şair: Abdurrahman Cahit Zarifoğlu Bu papatyayı, bu satırların yazıcısı ve okuyucusunun gönlüne de takmasını bilmiş bir koca yürekli delikanlıdır.

7. Güneşe Yol Yapan Çocuk Cahit Zarifoğlu Kitabı / Mustafa Ruhi Şirin

Güneşe Yol Yapan Çocuk, bir Cahit Zarifoğlu Kitabı’dır. Büyük şairle hem mesai arkadaşlığı hem gönül dostluğu yapmış olan Mustafa Ruhi Şirin’in bu eserini ‘güzel şahitlik’ olarak anlamalı, okumalıyız. Cahit Zarifoğlu şiiri beş iç gövdeden oluşan bir şiirdir. Çocuk gövdesi, çocuk ve erken büyümüş çocuk gövdelerini barındırır. Geçmişle yüzleşme cesaretini çocuk gövdesiyle gerçekleştirir.

Zarifoğlu şiiri baba gövdesiyle genişler. Acı, Zarifoğlu şiirinin merkez gövdesidir. Aşk gövdesi ise özel gövde durumundadır. En poetik şiirleri acı ve aşk gövdeli şiirlerdir. Çocuk, baba, acı ve aşk gövdeleri şiirinin başat gövdesi olan metafizik gövdenin içindedir… Cahit Zarifoğlu, çocuk kitaplarını iç çocuk gövdesiyle yazmıştır. Cahit Zarifoğlu, iç çocuk gövdesiyle yazdığı ve içe bakışa yaslanan çocuk kitapları ile önce yetişkinlerin sonra da çocukların yazarıdır. Güneşe Yol Yapan Çocuk / Cahit Zarifoğlu Kitabı, şairin yakın dostu Mustafa Ruhi Şirin’in kırk yıl öncesine dayanan günlükleri yanında yazarın çocuk kitaplarını yorumladığı yazı ve gerçekleştirdikleri söyleşilerden oluşuyor…

8. Zarif Şair Cahit Zarifoğlu / Ali Haydar Haksal

İsminin baş harfleri ACZ tutan bir şair hakkında yazılan bu kitap, Ali Haydar Haksal’ın Zarif Şair Cahit Zarifoğlu ile yakın dostluğu ve edebiyat yürüyüşüne dayanıyor. Mavera Dergisi’nin mutfağında başlayan birliktelik sürecinde yaşananlar, hem yakın edebiyat tarihimizin izlerini sürüyor, hem de Yedi Güzel Adam’ın şairinin şiire, sanata, dünyaya ve mücadeleye bakışına ışık tutuyor. Kitabın son bölümünde yer alan Haksal-Zarifoğlu mektuplaşmaları ise Zarif Şair vesilesiyle ilk defa gün yüzüne çıkıyor.

9.  Bir Dağ Nasıl Söylerse Öyle Cahit Zarifoğlu / Hazırlayanlar: M. Fatih Andı & Hüseyin Yorulmaz /

2017 yılı, Cahit Zarifoğlu’nun rahmet-i Rahmân’a kavuşmasının otuzuncu yılı. Bu kitap, Zarifoğlu’nu görmüş, okumuş, anlamış olan dostlarının bir araya gelerek vefatının 30. Yıldönümü vesilesiyle oluşturdukları bir çalışmadır.

Bir dağ, eteğinden seyredilince değil, belirli bir mesafenin teşkil ettiği perspektiften bakılınca daha iyi görülür ve oturduğu coğrafya içindeki heybeti daha iyi anlaşılır. Zarifoğlu da edebiyat dünyamızda böyle bir konum ve etkinin sahibidir.

Midhat Cemal Kuntay, yakın arkadaşı Mehmed Âkif için “bir dağ silsilesini gezer gibi her defasında bir başka zirvesini gördüğüm adam” der. Bu niteleme, yakın dönem sanat ve düşünce erbabı içinde her halde en çok bir de Cahit Zarifoğlu’na yakışır. Âkif’in zirveleri, bakanda hayranlık uyandırır. Zarifoğlu’nda buna bir de hayret duygusu eklenir. Zira o şaşırtıcı ve sürprizli tırmanışların, sıradışı parlayışların, olağanüstü söyleyişlerin insanıdır.

10. Cahit Zarifoğlu Yeryüzünde Bir Şair / Rıdvan Temizer

Cahit Zarifoğlu, “yersiz-yurtsuzluğu” üzerine bir elbise gibi giyen ve hiçbir yere ait olmayan bir şairdir. Onun suyun üzerinde yürüdüğü sanılır hep, ama imgeleri bir sörf tahtası olarak kullandığını pek az okur görür. Bu kitabı okurken Cahit Zarifoğlu’nun kısa hayat hikâyesinin yanında imgeler üzerinde inşa ettiği şairliğine ve “yüzergezer” iç dünyasına doğru anlamlı bir yolculuk yapacaksınız. (Cem Kalender)

11. Damlada Umman Arayan Bir Hafız: Cahit Zarifoğlu / Sıddık Akbayır

“Suyu biz böyle geçeriz / Bizi afet sanırlar” diyecek kadar parıltılı söyleyişler ustasıydı. İyi bilirdik… “Seçkin bir kimse değilim / İsmimin baş harflerinde kimliğim/ Bağışlanmamı dilerim” diyecek kadar yürek safında bir Abdurrahman Cahit Zarifoğlu’ydu. İyi bilirdik… “Bütün acılar yalnızlıktan yontuldu.” diyecek kadar yalnızlığın kıblesine dönüktü. İyi bilirdik… “Klasik müzik başlar başlamaz kapatılan radyoların yanında büyüdüm.” diyecek kadar bizdendi. İyi bilirdik… “Halk aşksızsa sokaklar banka dükkanlarıyla doludur.” diyecek kadar antikapitalistti.  İyi bilirdik… Dilindeki dua metinleriyle, aşk ayetleriyle en çok dağları özlerken modernizmin sınırlarını zorlayacak kadar çağının ötesindeydi. İyi bilirdik… Necip Fazıl’ın, Sezai Karakoç’un mahcup öğrencisi; Turgut Uyar’ın, Edip Cansever’in duygu arkadaşı; Cemal Süreya’nın, İlhan Berk’in imge dostu; İkinci Yeni’nin en gizemli isimlerinden biriydi. İyi bilirdik…

12. Cahit Zarifoğlu Kitabı / Ferhat Toka

Türk şiirinin zarif şairi Cahit Zarifoğlu’nun hayatının ve şiir serüveninin anlatıldığı bu kitap Ferhat Toka’nın ilk biyografi-araştırma kitabı. “Bir kalbiniz vardı, onu hatırlayın” sözlerinin müellifi Zarifoğlu’nun hayatını ve dünyaya haykırışını merak edenler için bulunmaz bir fırsat bu kitap.

13. Cahit Zarifoğlu Yürek Safında Bir Şair / Derleyen: Âlim Kahraman

Cahit Zarifoğlu, daha ilk şiirlerinde kendi sesini ulan, şiirde yapı sorununu en iyi kavramış şairlerden biri olarak değerlendirilmiştir. Şiirin kendine mahsus kaliteleri bakımından arkadan gelenlere önerilmiş; şiir çizgisi “içsellikten maneviliğe doğru” bir yol üzerinde görülmüştür. Özverili ilgilerle ortaya çıkan bu kitabın, şairi anmak için iyi bir vesile olacağını düşünüyor; onun eserini aydınlatma yolunda yeni görüşler geliştirecek kuşaklara katkılar sağlayacağını umuyoruz.

14. Cahit Zarifoğlu Edebiyat Kahramanlarımız / Yusuf Güldür /

Zarif Adam… Suskun, içine kapanık, kederli… İçinde yaşadığı topluma ait değil sanki. Bambaşka bir âlemde yaşıyor. Hem de ne güzel bir âlemde… Hayaller kuruyor Zarif Adam. Kâh göklerde uçuyor, kâh tüm hayallerini bir valize sığdırıp, otostopla dünyayı geziyor. Sandallarda yatıp, denizlerle söyleşiyor. Büyüdükçe büyüyor Zarif Adam. Tıpkı bir istiridye gibi, içinde büyüttüğü inciyi saçmak için büyüyor. Dize dize, satır satır, mısra mısra saçıyor söz incilerini. Üslupların en zarifiyle nicelerinin yüreğine dokunuyor. Sevdalı Zarif Adam. Edebiyata, insanlığa ve Yaradan’a sevdalı… “Yedi Güzel Adam” diyor, sevdasının paydaşlarına. Bambaşka bir pencereden baktığı hayata, yine kendince veda ediyor. “Kırlarda çiçekler bensiz açacak.” diyerek… Bir şairin destanıdır bu roman. Zamana kafa tutan ve kendi yolunu çizen insanlar arasında, zarifçe çizilmiş ince bir çizgidir. O çizgiyi görmeyen, bilemez edebiyatın zarafetini.

Cahit Zarifoğlu Hakkındaki Akademik Tezler & Yayınlar

1. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi: Cahit Zarifoğlu Sempozyumu

PDF Linki: https://www.marastaedebiyat.com/cahit-zarifoglu-sempozyumu

2. Cennet Esen (Doktora Tezi): Abdurrahman Cahit Zarifoğlu hayatı-sanatı-eserleri